مصاحبه شغلی معمولا یک تجربه اضطراب‌آور و ترسناک است. می‌خواهید تاثیر خوبی بر فرد مصاحبه‌کننده بگذارید و همزمان شغل موردنظرتان را هم به دست آورید اما استرس و اضطراب امانتان نمی‌دهد. اما واقعیت این است که با کمی تلاش و آماده شدن برای جلسه مصاحبه، هم می‌توانید احساستان را کنترل کنید و هم می‌توانید یک مصاحبه شغلی موفق را پشت سر بگذارید.
چطور برای یک مصاحبه شغلی آماده شویم؟
آماده شدن برای یک مصاحبه شغلی موفق را می‌توانیم به سه دوره زمانی قبل از مصاحبه، حین و بعد از آن تقسیم کنیم تا برای هر مرحله، جداگانه تمرین و خودمان را اماده کنیم.
قبل از مصاحبه
۱. درباره مصاحبه‌کننده و شرکت تحقیق کنید
از طریق وب‌سایت، شبکه‌های اجتماعی و اخبار منتشر شده درباره شرکت و اهداف آن تحقیق کنید. همچنین می‌توانید از طریق لینکدین درباره تجربه‌ها و سابقه فرد مصاحبه‌کننده هم اطلاعات به دست آورید. این اطلاعات در نهایت به شما کمک می‌کند تا در جلسه مصاحبه با آگاهی و شناخت بیشتری حاضر شوید و اعتمادبه‌نفس بیشتری داشته باشید.
۲. سوالات رایج درباره مصاحبه شغلی را تمرین کنید
کافی است در گوگل جست‌وجو کنید «رایج‌ترین سوالات مصاحبه استخدامی» تا با انواع مقالات یا حتی ویدیوها روبه‌رو شوید. جالب است بدانید که شبکه اجتماعی لینکدین هم دوره آموزشی ویژه‌ای برای سوالات رایج مصاحبه دارد. با بررسی دوره‌ها و مقاله‌های مختلف، می‌توانید رایج‌ترین سوالات مصاحبه استخدامی را پیدا و برای پاسخ دادن به آنها تمرین کنید. پاسخ‌های شما باید مانند یک ارائه آسانسوری باشد، در یک جواب کوتاه اما قانع‌کننده، باید مهارت‌ها و توانمندیهای خود را معرفی و سازگاری‌تان را با شرکت نشان دهید. همچنین ممکن است که از شما درباره حقوق هم سوال شود. به این سوال نباید به سادگی پاسخ دهید، بلکه باید از مهارت مذاکره خود استفاده کنید.
۳. آگهی شغلی را با دقت بخوانید
پیشنهاد می‌کنیم که آگهی شغلی را پرینت و کلیدواژه‌‌های اصلی آن را هایلایت کنید. به این ترتیب در ذهنتان می‌ماند که چه چیزهایی برای آنها اهمیت بیشتری دارد و می‌توانید جواب‌هایتان را بر اساس آنها آماده کنید.
۴. از تکنیک STAR برای پاسخ دادن به سوال‌ها استفاده کنید
در این تکنیک، پاسخ شما باید شامل ۴ بخش باشد. بخش اول موقعیت یا همان situation است. در اینجا باید موقعیتی که می‌خواهید درباره آن صحبت کنید را توضیح دهید که مثلا چه چالشی بوده، چه زمانی و کجا اتفاق افتاده است. بخش دوم، وظیفه شما یا Task است. باید بگویید که در این موقعیت، شما چه نقشی داشته‌اید.
بخش سوم، اقدام و عمل شما برای حل کردن موقعیت یا همان Action است. در اینجا باید به این موضوع بپردازید که واکنش و اقدام شما در برابر این موقعیت چه بوده است. بخش آخر، نتیجه یا Result است. باید توضیح دهید که اقدامات شما منجر به چه نتایجی شده و دستاورد نهایی شما چه بوده است.
۵. با یکی از دوستان خود تمرین کنید
از یکی از دوستان خود بخواهید تا در نقش فرد مصاحبه‌کننده قرار بگیرد. سپس یک مصاحبه واقعی را شبیه‌سازی کرده و با هم تمرین کنید. در این تمرین علاوه بر تمرکز روی جواب‌هایتان، بهتر است روی زبان بدنتان هم کار کنید.
۶. نمونه کارهایتان را آماده کنید
ممکن است در فرایند مصاحبه شغلی از شما بخواهند تا نمونه کارهایتان را به آنها نشان دهید. بنابراین بهتر است که از قبل پورتفولیو یا نمونه کارهایتان را آماده کنید و در جلسه مصاحبه همراه داشته باشید. نمونه کارها بهتر است که شامل دستاوردهای گذشته شما باشد و تجربیات و مهارتهای شما را به خوبی منعکس کند.
۷. سوال‌های خود را آماده کنید
در جلسه مصاحبه، فقط فرد مصاحبه‌کننده سوال نمی‌پرسد، بلکه شما هم می‌توانید سوالات خود را بپرسید. بنابراین بهتر است که از قبل سوالات احتمالی‌تان را نسبت به موقعیت شغلی و شرکت آماده کرده و در جلسه مصاحبه بپرسید. مثلا از آنها بخواهید تا فعالیت‌های یک روز کاری را شرح دهند یا تیم‌ها و افراد چطور با یکدیگر کار می‌کنند.
روز مصاحبه
۱. لباس مصاحبه خود را از شب قبل آماده کنید
متناسب با فرهنگ و ارزش‌های سازمان، یک لباس مناسب آماده کنید. بهتر است از شب قبل، لباس خود را آماده کنید تا در روز مصاحبه، نگران از دست دادن وقت نباشید.
۲. با خود رزومه، یک دفتر یادداشت و یک خودکار به همراه داشته باشید
حتما یک نسخه از رزومه خود را پرینت گرفته و در روز مصاحبه به همراه داشته باشید. همچنین بهتر است که یک دفتر یادداشت همراه با خودکار هم در کیف خود داشته باشید تا بتوانید نکات موردنظر را یادداشت کنید. پیشنهاد می‌کنیم که از تلفن همراه‌تان برای یادداشت‌برداری استفاده نکنید که هنوز این فرهنگ مورد پذیرش نیست.
۳. ۱۰ تا ۱۵ دقیقه زودتر به محل مصاحبه بروید
موقعیت مکانی محل مصاحبه را از قبلی بررسی کنید. حتما به میزان ترافیک، پارکینگ و دسترسی به وسایل حمل‌ونقل عمومی توجه کنید تا سریع‌ترین و راحت‌ترین مسیر دسترسی را مشخص کنید. سپس زمان حرکت را طوری تنظیم کنید که ۱۰ تا ۱۵ دقیقه زودتر برسید. فراموش نکنید که زودتر رسیدن شما بهتر از دیرتر رسیدن است. چون می‌توانید از وقت اضافه برای بررسی محیط کاری استفاده و استرس و اضطرابتان را بهتر مدیریت کنید.
۴. تاثیر اولیه خوبی بگذارید
تاثیر اولیه یا همان first impression، به شما کمک می‌کند تا ذهنیت خوبی را در فرد مقابل ایجاد کنید. بنابراین توجه به لباس‌هایتان، زبان بدن و حتی بوی دهانتان اهمیت دارد. مثلا از یک آدامس نعنایی قبل از ورود به شرکت استفاده کنید (البته آن را دور بیندازید) و از مرتب بودن موهای خود و لباس‌هایتان اطمینان حاصل کنید.
۵. با همه افراد با احترام رفتار کنید
از لحظه ورودتان به ساختمان شرکت تا زمانی که وارد اتاق مصاحبه می‌شوید، با همه افراد با احترام رفتار کنید. فرقی نمی‌کند که با نگهبان ساختمان روبه‌رو شوید یا افراد دیگر، در هر صورت باید رفتار درستی با همه داشته باشید.
۶. با صداقت به سوالات پاسخ دهید
علاوه بر اینکه به رفتار و زبان بدنتان در روز مصاحبه باید توجه کنید، صداقت را هم فراموش نکنید. سعی کنید به سوالات با صداقت و احترام پاسخ دهید تا مهارتهای شما دیده شود. بهتر است که از تجربه‌های کاری‌تان متناسب با نیاز آگهی شغلی صحبت کنید. کلیدواژه‌هایی که قبلا آماده کرده بودید، اینجا به کمک شما می‌آیند.
۷. از شرکت یا همکاران قبلی خود بدگویی نکنید
اگر از شما پرسیدند که چرا می‌خواهید شرکت قبلی خود را ترک کنید یا مدیر قبلی‌تان چگونه بود، باز هم صداقت را در عین احترام فراموش نکنید. از آنها بدگویی نکنید چون می‌تواند تاثیر منفی بر فرد مصاحبه‌کننده بگذارد.
بعد از مصاحبه
بعد از اتمام مصاحبه، از فرد استخدام‌کننده درباره قدم‌های بعدی فرایند بپرسید. می‌توانید چند روز بعد از مصاحبه، یک ایمیل برای آن فرد ارسال کنید و از او بابت زمانی که گذاشته تشکر و بازخوردش از مصاحبه را پیگیری کنید.
نمونه سوال‌هایی که در یک مصاحبه شغلی از شما پرسیده می‌شود
سوال‌هایی که در یک مصاحبه شغلی پرسیده می‌شود معمولا در دو گروه فنی (مهارتهای سخت برای سنجش توانمندیهای شما نسبت به نیازمندی‌های شغل) و منابع انسانی (مهارتهای نرم برای سنجش سازگاری شما با فرهنگ و ارزش‌های سازمان) قرار می‌گیرند. به صورت کلی، اگر رایج‌ترین سوالات مصاحبه شغلی را بررسی کنید، متوجه می‌شوید که سوال‌های پرتکرار بسیار زیاد است.
نباید فراموش کنید که هر شرکت بر اساس نیاز خودش، این سوالات را شخصی‌سازی می‌کند. اما دانستن آنها به شما در داشتن یک مصاحبه شغلی موفق کمک زیادی خواهد کرد. در ادامه بعضی از رایج‌ترین این سوالات را می‌توانید بخوانید:
خودت را معرفی کن
بزرگ‌ترین نقطه ضعفت چیست؟
بزرگ‌ترین نقطه قوتت چیست؟
خودت را در پنج سال آینده کجا می‌بینی؟
چرا باید شما را استخدام کنیم؟
چطور با شرکت ما آشنا شدی؟
چرا می‌خواهی در این موقعیت شغلی کار کنی؟
از بهترین دستاوردهای کاری‌ات بگو
آخرین چالشی که با آن مواجه شدی چه بوده و چطور آن را مدیریت کردی؟
شغل رویایی‌ات چیست؟
چرا می‌خواهی شرکت فعلی‌ات را ترک کنی؟
چه محیط کاری را می‌پسندی؟
سخت‌ترین تصمیمی که در ۶ ماه گذشته گرفتی، چیست؟
آیا تابه‌حال با تصمیم همکارانت مخالفت کرده‌ای؟
مدیر یا همکاران سابقت چطور شما را معرفی می‌کنند؟
برنامه‌ات برای شروع به کار و بعد از استخدام چیست؟
حقوقت در کار گذشته‌ات چقدر بوده است؟
آیا سوالی از ما داری؟
فکر می‌کنی مهم‌ترین هدف ما در شرکت چیست؟
کلام آخر
برای پشت سر گذاشتن یک مصاحبه شغلی موفق، باید با مراحل یک مصاحبه شغلی آشنا شده، سپس نسبت به هر مرحله خود را آماده کنید. فراموش نکنید که تمرین سوالات پرتکرار یک مصاحبه همراه با رفتار محترمانه می‌تواند برگ برنده شما باشد.
